by فاطمه رمضانیان: دو قدم بیشتر تا سال هزار و ۴۰۰ باقی نمونده و میریم تا قرنی پر فراز و نشیب رو بگذرونیم، با این حال بعضی تابوهای اجتماعی بازم سفت و سفت مانند مجسمه سر جای خود وایس تاده ان. یکی از این تابوها صحبت از مسائل جنسیه که شنیدن اون به هر شکل، گاه حتی در جمعای دوستانه چشما رو گرد می کنه.
افراد لب می گزند و واژه هایی چون بی حیا رو شوخی و جدی به هم نسبت میدن.
دوری از کوچیکترین گفت و گو در این موارد انگار بر پیشونی خونواده ها حک شده و بعضی زنان و شوهران جوون از بیخ و بُن واژه “رابطه زناشویی تراپی” و معنا و کاربرد اونو درک نمی کنن.
این در حالیه که طبق آمارهای اعلام شده مسائل جنسی عامل ۸۰ درصد از طلاقای ایرونی در سالای اولیه زندگیه. زوجایی که سواد جنسی خود رو نه در محیط آموزش و خونواده که در جمع دوستان، فضای مجازی و بیشتر پنهونی با دیدن فیلمای مصطلح به پورن به دست آورده ان. پسران و دختران ایرونی مدت هاست از طرف مقابل خود توقع دارن در حریم خصوصی، به همه مانند یه ستاره پورن رفتار کنه و این رو نشونه سواد جنسی می دونن، اما همین افراد قبل از ازدواج نه به سکسولوژیست مراجعه می کنن و نه اصلا در جریان چند و چونِ تفاهم جنسی با شریک زندگی خود هستن. مشاوره های خونواده واسه اونا کافیه. در حالی که به دلیل تابو بودن موضوع، گاه حتی مشاوران از برگشت زن و شوهر به مراکز رابطه زناشویی تراپی دوری کردن. انگار مهم نیس که مثلا یکی گرم مزاج و دیگری سرد مزاجه. مهم نیس مقدار انتظارات از بخش توانایی طرف مقابل خارجه. اما همینموارد که اول سطحی و کوچیک به نظر می رسددر امتداد زمان منتهی به سرخوردگی شده، بیشتر زَهر خود رو به شکل خیانت و طلاق در زندگی پخش می کنه.
گاه افراد پس از فهمیدن به این مهم که اختلافات ریشه در مسایل جنسی داره درصدد مراجعه به سکسولوژیست بر میان اما بسیاری به درِ بسته می خورن. حریم خصوصی اونا مدت هاست پریشون س، علاوه بر اون احساس گناه و یعنی شرمساری از بیان مسائل جنسی پیش فرد متخصص منتهی به رها کردن درمان یا نبود مراجعه می شه.
“حالا دیگه رابطه جنسی همینه!” این جمله خطرناکیه که دو طرف رابطه گاه استفاده می کنن و ممکنه زندگی خود رو به اون ببازند.
مسائل جنسی یکی از سه دلیل بزرگ طلاق در ایران هستن.
“بهنام اوحدی”، سکسولوژیست با اشاره به اینکه اگه طول ازدواج رو ۵۰ سال در نظر بگیریم در ۲۵ سال اول، ۷۵ درصد رابطه به همه رابطه جنسیه، به “ما” میگه: ” در نیمه دوم ازدواج حدود ۵۰ درصد و کمتر. امابسیاری از مردم اهمیت اونو دست کم می گیرن.”
این سکسولوژیست مشکل اصلی رو بیشتر به مردهای ایرونی نسبت داده و ادامه میده: “مردها نه فقط واسه مشاوره قبل از ازدواج، که بعد از اونم به رابطه زناشویی تراپیست مراجعه نمی کنن. احساس می کنن مشکل و مشکلی دارن که تموم شخصیت اونا رو زیر سوال می بره و ممکنه اعتماد به نفس اونا در جلسات خدشه دار شه.
بیشتر مراجعه نمی کنن مگه واسه درمان انزال زودرس و اونم بدون اطلاع همسر. به ضرس قاطع ۶۵ درصد این افراد دوست ندارن همسراشون از مراجعه اونا باخبر شن.”
به گفته اوحدی مراجعه زن و شوهر در بیشتر مواقع دیره. مثلا ۱۰ ساله که خانمی از همسرش درخواست مراجعه به رابطه زناشویی تراپیست داره و وقتی که خانوم در حال انجام کارای جداییه یا وارد روابط فرازناشویی شده، مرد تازه به فکر مراجعه افتاده:”زوجینخطرات رو جدی نمی گیرن و اخطار ما هم واسه اونا ناراحت کننده س. گاه افراد با دو بچه پیش ما میان و مثلا فکر میکنن همسری با شکل و شمایل دیگه می خواسته ان. وقتی می گن تو همسرت رو قبل از ازدواج دیدی به چه دلیل اهمیت ندادی؟ جواب میده چون همه به گفتن نجابت و خونواده.هیج کس از قد و قامت و ویژگیای زیست شناختی واسه من نگفت. در حالی که ویژگیای فیزیکی غیرقابل تغییر افراد مانند قد و رنگ چشم و پوست در مسائل جنسی و زناشویی مهم هستن. ”
مشاوره های قبل از ازدواج تموم ملاکای یه زندگی رو به جز ملاکای جنسی در بر می گیرن. گاه حتی روانشناسان و مشاوران از برگشت زوج به سکسولوژیست ابا دارن، چون که چگونگی برخورد افراد رو نمی دونن. البته اوحدی عقیده داره نسبت به ده های گذشته وضعیت بین روانشناسان بهتر شده چون که قبلی بر این خود مشاوران هم از معنی رابطه زناشویی تراپی بی خبر بودن.
اما به گفته این رابطه زناشویی تراپیست مدتیه که دهه هفتادیا وارد شدن و دهه هفتادیا و نیمه دوم دهه شصت نگاه راحت تری نسبت به ده های قبل دارن. افراد هر چی جدیدتر آمار مراجعه بیشتر: ” دختری متولد ۶۷ به من مراجعه می کنه و گله داره در روابط جنسی با پارتنرش به ارگاسم نمی رسه و مشاوره می خواد. این موضوع اصلا واسه ده های قبل تر نه جا افتاده و نه قبل از این ممکن بود. مردان متولد این ده ها هم به ما مراجعه دارن اما مراجعه خانوما بیشتره. با این حال مشاوره های قبل از ازدواج هنوز جا نیفتاده. اما میشه امیدوار بود که زوجای این ده ها دست کم کنار هم از این موضوعات سخن می گن. ”
این سکسولوژیست با تاکید بر اینکه لازمه مراجعه و آموزشا حتما قبل از ازدواج باشه، ادامه میده: ” کتاب شکوه همسرداری جانشین تنطیم خونواده شده که دانشجوهای ایرونی نسل نو اونو نمی خوان. تا وقتی که سیستم اینجوری عمل می کنه هیچی درست نمیشه. لیست کلمات ممنوعه در برنامه های رادیو تلویزیون واسه سکسولوژیستا مسخره س. حتی کلمه نوازش رو نمیشه استفاده کرد.
۴۰ کلمه اساسی حذف شده.
در مورد مسائل زناشویی ما نه فقط پیشرفت نکردیم که پسرفت کردیم”
راهروهای بلند دادگاه های خونواده پر از زوج هاییه که نمی دونن پس از طلاق چه می کنن. یکی از این افراد با نام مستعار “سپیده”که تجربه طلاق عاطفی و بعد رسمی رو داشته، از اون دسته افرادیه که قبل از ازدواج به خواب هم نمی دیده که به رابطه زناشویی تراپیست مراجعه کنه.
۲۹ ساله س. میگه: ” قبل اینکه همسرم بشه، اولین رابطه من بود. زیاد نمی دونستم چی می خوام اون مدیریت می کرد.
وقتی ازدواج کردیم من کم کم خودمو شناختم. مثلا من هفته ای دو سه بار احتیاج داشتم و اون کمتر. اگه قبلش برعکس بود.”
میپرسم مسائل جنسی رو چه قدر در طلاق خود موثر می دونه؟ جواب هنوزم از بی اطلاعی اون خبر داره: ” رابطه مون از همون زمان سرد شد.
بعد از ارتباطمون می خوابید، من دلم میخواس کمی عاطفی تر باشه. بعد کم کم ارتباطمون ماهی یه بار بود، هر پونزده روز. یه بار حساب کرده بودم. حس می کردم دوستم نداره، به من تمایلی نداره.”
در جواب به اینکه هیچ وقت به ذهنش نرسید به رابطه زناشویی تراپیست مراجعه کنه می خندد: ” به خدا اون موقع مد نبود. نه من می رفتم نه هیچ کدوم از دوستام. حتی مشاوره قبل از طلاق که رفتیم بهمون نگفتن باید جایی مراجعه کنیم.
من گفتم بعضی وقتا خوبه بعضی وقتا بده خسته شدم. طلاقمون هم توافقی بود. معلوم بود اونم خسته شده.”
“نسرین” اما حالا زنی ۵۶ ساله س که با وجود سن بالا هنوز از همسر کتک می خوره: ” آخرین بار دسته مخلوط کن رو پرت کرد تو صورتم.”
همسر نسرین هفته ای چندین بار به رابطه احتیاج داره: “اگه ولش کنی هر شب. من دیگه کشش ندارم اما جرئت مخالفت ندارم. بعضی وقتا هم نه میگم و کاری نداره.”
میپرسم قصد مراجعه به سکسولوژیست رو ندارین؟ جواب همونه که انتظارش رو داشتم: “من پیرزن به دکتر چی بگم؟”
طلاق سپیده و صبر نسریناز اون دست مسائلیه که دو طرف از زندگی در کنار هم خسته هستن. دردناکه که زنی جوون مراجعه واسه رابطه زناشویی تراپی رو به مد نسبت میده و زنی سن بالا، خود رو پیرزن می نامد.
“مهدی” مخفی از همسرش به سوالات جواب میده. در مورد رابطه میگه: “انگار دارم امتحان می دم. منتظرم ببینم آخرش قبول میشم یا مردود. همیشه باید بتونم هنرنمایی جنسی کنم اگه همسرم از کاری که خوشش نیاد خیلی راحت بیان می کنه.”
میپرسم با همسرش راحت نیس که خواسته هاش رو مطرح کنه: ” راحتیم اما این حس منه. حس امتحان. دوست ندارم اون کاری که نمی خواد رو بکنه اما دوست دارم راضی باشه.”
میپرسم فکر نمی کنی مشکلی در کاره و باید به رابطه زناشویی تراپیست مراجعه کنی؟ کمی فکر میکنه و میگه: “مشکل حادی نداریم.”
میخندم: “باید زیاد بشه تا بری؟” جواب تلخه: “تو این ۵ سال که خودمون از عهده همه چیز بر اومدیم. بعدش هم ایشالا میشه.”
درمان مشکلات و انحرافات جنسی، نبود علاقه جنسی و نبود اعتماد به نفس جنسی از جمله مفاهیم رابطه زناشویی درمانی هستن.
“علیرضا شریفی یزدی”، جامعه شناس در گفت و گو با “ما”با اشاره به اینکه مسائل جنسی هنوز در کشور به عنوان تابویی بزرگ مطرحه، میگه: ” مسائل جنسی یکی از سه دلیل بزرگ طلاق در ایران هستن اما در پرونده زن و شوهر، به جای گفته اون از نبود تفاهم اخلاقی نام برده می شه.”
این جامعه شناس که عقیده داره بعضی خونواده ها حتی پس از برگشت به رابطه زناشویی تراپیست، از مراجعه سر باز میزنن، ادامه میده: ” بنا به تجربه های بالینی، مردا اینجور مراجعه ای رو واسه خود ننگ می دونن و زنا هم به دلیل شرم حضور و بد دونستن مسائل جنسی پشت همسران خود مخفی می شن.”
به گفته ایشون البته ایران امروز بسیار متفاوت از ایران ده های گذشته س، مخصوصا در میان جامعه شهری، قشر متوسط، تحصیل کرده و جوون. این فرق اما بدیش اینه جنبه رسمی نداره و حاصل فعالیت سیاست گذاران و مسئولان نیس.
نیازیه که در جامعه وجود داشته و مردم به دنبال جواب اون رفته ان.
شریفی یزدی در جواب به راه حل افزایش سواد جنسی مردم، توضیح میده: ” مخالفتای سنگین هست و دستگاه آموزشی ایران جرئت انجام این کار رو ندارن. اما به طور قطع نسل آینده شرایطی بهتر از امروز داره.”
باحال اینجاس که این روزا در فضای مجازی سوالات زیادی در مورد مسائل جنسی و پیشرفت و آموزش اون دیده می شه.
خیلی از زنان به دنبال نشانی رابطه زناشویی تراپ می گردن و از دودلی خود واسه مراجعه می گن و هستن بعضی که سوال کنن “این رابطه زناشویی تراپی که میگی اصلا چی هست؟ ” با این حال استخون ترکاندن نسل هفتاد و به میدون اومدن دهه هشتاد می تونه امید نسبت به شکستن تابو جنسی و مراجعه قبل از ازدواج به رابطه زناشویی تراپیست رو بالا ببره.
اگه قصد مراجعه به یکی از این مراکز رو دارین، مراکزی مثل کلینیک زوج درمانی و رابطه زناشویی تراپی جایروس، کلینیک روان یار، مکز مشاوره بینا، کلینیک رابطه زناشویی تراپی هیربد، کلینیک سیاووشان، مرکز رهیاب، و کلینیک سلامت جنسی کامشیار، از جمله مراکزی هستن که در این بخش و در پایتخت فعالیت دارن.
رابطه زناشویی تراپی به عنوان شاخه ای از خدمات روان درمانی اولین بار در سال ۱۹۶۰ به وسیله دو محقق جنسی به نام ویلیام مارش و ویرجینیا جانسون ایجاد شد.
معنی بهبود کارکرد جنسی، رابطه زناشویی درمانی (درمان مشکلات و انحرافات جنسی، نبود علاقه جنسی، نبود اعتماد به نفس جنسی وغیره) کمک به زن و شوهر به خاطر افزایش رضایت جنسی و ایجاد زندگی جنسی فعال از جمله مفاهیمیه که واسه معرفی رابطه زناشویی تراپی گفته شده.
