اردیبهشت 8, 1403

هجدهمین جشن حافظ؛ گزارش اختصاصی روزیاتو از سینمایی‌ترین شب ایران

شب گذشته جشن هجدهم حافظ برندگان خود رو شناخت. مجله دنیای تصویر بیشتر از بیست ساله که فستیوال یا همون جشنواره‌ای به طور کامل خصوصی در عالم سینمای کشورمون برگزار می‌کنه و نام جشن حافظ رو بر اون نهاده. در این شب سینمایی، اهالی بزرگی از سینما و تئاتر گردهم می‌آیند و تو یه مرام شبه اسکار، برندگان فیلم‌های اکران شده در طول سال مشخص می‌شه.

جشن هجدهم حافظ در سالن همایش‌های برج میلاد برگزار شد و به آثار سینمایی اکران شده بین بهار ۹۶ تا بهار ۹۷ می‌پرداخت. جشن حافظ (یا بنا به تعبیری جشن دنیای تصویر) به مانند روال سال‌های گذشته خود، بخش تلویزیونی هم داشت و چند سالیست که این برنامه حال و هوایی مشابه با گلدن گلاب (که در اون از برنامه‌های تلویزیونی هم تقدیر می‌شه) به خود گرفته.

با فوت علی معلم در روزای آخر سال ۱۳۹۵، آینده این جشنواره و مجله دنیای تصویر در هاله‌ای از ابهام فرورفت تا اینکه پسر و همسر اون، امید معلم و آذر معماریان عزمشونو جزم کردن میراث اونو زنده نگه دارن و تا امروز بر خلاف مشکلات بسیار، هم انتشار مجله با نظمی مرتب ادامه یافته (به سردبیری امید) و جشن دنیای تصویر هم برگزار شده.
جشن هجدهم هم در از دست دادن علی معلم، شاملوی سینمای ایران، برگزار شد و یاد اون در یدونه یدونه سخنرانی‌ها و صحنه‌های این نمایش گرامی موند.

قرار بود که مراسم رسما از ساعت ۸ شب شروع شه ولی به رسم همیشگی برگزاری مراسم‌های ایرونی و تاخیر ورود بازیگران و ازدحام جمعیت، مراسم تا ساعت ۹٫۳۰ شب شروع نشد و با تاخیری بیشتر از ۹۰ دقیقه، سالن همایش پر از جمعیت علاقه مند به سینما و طرفداران دو آتشه بازیگران شد. ایمان معلم بچه کوچیک علی معلم در اول جشن به حضار خوش اومد گفت، اونم دو زبانه! بعد لادن مستوفی با دکلمه‌ای یاد علی معلم رو گرامی داشت و بعد از اون، امید معلم به روی سن اومد و سخنرانی کرد:

«در بیشتر سخنرانی‌ها و نقل قول‌هایی که این روزا منتشر می‌شه، از بدبختی و فلاکت و بیچارگی ملت گفته می‌شه اگه این حرف‌ها هیچ چیزی رو درمان نمی‌کنه و شرایط رو بدتر می‌کنه. به نظرم باید از امید و سرحالی حرف زد و قرارمان اینست که امروز فقط حرف‌های خوب خوب بزنیم. برندگان تندیس هم این رو رعایت کنن.»

بعد از صحبت‌های امید معلم، احسان کرمی مجری و بازیگر کشورمون روی سن اومد و مشخص شد که امسال اون نقش اجرا کننده مراسم رو داره، موضوعی که خودش تاکید داشت نباید روی اون اسم مجری گذاشت چون که مجری همیشگی این برنامه علی معلم بوده و بس. اون فقط خود رو یه رهگذر می‌دونست و با معرفی چندین سلبریتی حاضر در سالن، شور و شوق رو به جمعیت حاضر در سالن تزریق کرد.
روند مراسم امسال تند‌تر بود و صحبت‌های کرمی هم کمتر، به قول خودش تصمیم داشتن که مراسم این بار تا پاسی از نیمه شب ادامه پیدا نکنه و مردم کمتر خسته شن.

جایزه نشون عباس کیارستمی که از سال گذشته پس از فوت این کارگردان به لیست نامزدهای جشن حافظ اضافه شده، اولین تندیسی بود که به اصغریوسفی نژاد واسه فیلم اون(خونه) رسید. هرچند فلسفه اصلی این جایزه از اول دادن اون به کارگردانان جوون و فیلم اولی بود و یوسفی نژاد نه جوون بود (اون متولد سال ۱۳۴۸ هست) و نه فیلم اولش رو ساخته بود. (دوازده سال پیش فیلمی به کارگردانی اون با نام باران رؤیاها رو نمی‌شید اکران شد). شاید این جایزه هم هدفی بود واسه تشویق بیشتر اون به فیلمسازی تا نکنه اثر سوم اونو ده سال دیگه ببینیم.

بعد از دادن این جایزه، صحنه‌ای از مسابقه فوتبال ایران – اسپانیا در جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه پخش شد که در اون بیرانوند شوت خطرناک رونالدو رو کنترل کرد.
این صحنه نوید حضور بیرانوند روی صحنه رو می‌داد و اون واسه دادن جایزه بهترین مستند بلند روی سن اومد، جایزه‌ای که می‌شد از ورزشکار بودن اعطاکننده اون حدس زد که قراره به مستند ورزشی صفرتاسکو (داستان خواهران منصوریان) اعطا شه.  سحر مصیبی کارگردان این فیلم روی سن اومد و با تشکر از مهتاب کرامتی که پشتوانه اون در این فیلم بود، صحنه رو ترک گفت.

تندیس یه عمر فعالیت نوشتاری از اون جوایز لابی‌بازی جشنواره امسال دنیای تصویر بود که به هیوا مسیح، شاعر و منتقد کشورمون تعلق گرفت که از قضا جزو هیات داوران امسال این مراسم هم بود. مسیح سخنرانی تقریبا طولانی داشت و کتاب جدید خود، صد غزل انتقادی حافظ، رو به روح علی معلم تقدیم کرد که آذر معماریان به نیابت از همسرش اونو گرفت. هیوا مسیح آذر معماریان رو زنی مانند آیدا شاملو واسه علی معلم دونست و گفت: «در سینمای ایران هیچ وقت هیچکی مثل علی معلم نمیاد.»

جایزه یه عمر فعالیت هنری به دکتر علی رفیعی رسید، شخصی که قبل از انقلاب در سینما مشغول بود و بعد از انقلاب دو فیلم ماهی‌ها عاشق می‌شن و آقا یوسف رو ساخته و بیشتر فعالیتش رو در مورد تئاتر گذرونده. اون در سخنرانی خود گفت:


«نمی‌توانم به این جایزه بگم یه عمر فعالیت هنری چون که در این مملکت بیشتر در ممنوع بودن هنری و ممنوع بودن خلاقیت زندگی کرده‌ام، اونم در بین دولتمردانی که هیچ چیزی از هنر نمی‌دانند و اونو نمی‌فهمن.»

بهترین فیلمنامه تلویزیونی به سریال پایتخت ۵ که در ایام نوروز از تلویزیون پخش شد رسید و محسن تنابنده جایزه خود رو از دستان نیوشا ضیغمی گرفت. اون که به نظر عصبانی می‌اومد فقط تشکر کوتاهی کرد و زود صحنه رو ترک کرد، هرچند بعد از گذشت دقایقی، انگار که تازه یادش اومده باشه دوباره روی سن اومد و ضمن معذرت خواهی اعلام کرد که نام خشایار الوند هم باید در مورد فیلمنامه سریال ذکر شه و زحمت‌های بی‌افسوس الوند اگه نبود، پایتخت به جایگاه فعلی خود نمی‌رسید.

رویا میرعلمی که بیشتر در عالم تئاتر شناخته شده، به خاطر بازیگری خود در فصل دوم سریال کمدی لیسانسه‌ها برنده جایزه بهترین بازیگر زن کمدی شد.
اون در بین دریافت جایزه‌اش از علی صادقی در پوست خود نمی‌گنجید.

بهرام افشاری بازیگر سریال پایتخت ۵ هم تونست بهترین بازیگر کمدی تلویزیونی جشنواره امسال شه و مهران غفوریان که در روزای آینده پدر می‌شه، جایزه رو به اون اهدا کرد.

در این لحظه رضا یزدانی و گروهش اجرایی زنده داشتن و بعد از اون پژمان جمشیدی روی سن اومد و به معصومه بیات (رگ خواب) جایزه بهترین فیلمنامه رو داد. رضا یزدانی و بند موسیقی‌اش کمی بعدتر آهنگی از فیلم تیک‌آف (به همین نام) هم اجرا کردن که سبکی ترکیبی از فولکلوریک و راک داره.

کمی بعدتر به بخش بهترین نتیجه کار فنی رسیدیم که انگار حکم بهترین جلوه‌های خاص رو در این جشنواره داره.
هرچند امسال این جایزه به انیمیشن فیلشاه رسید چون که به گفته هیات داوران عوامل این کار تونستن انیمیشن ایران رو گامی رو به جلو ببرن. هادی محمدیان (کارگردان اثر) در مراسم نبود و جایزه به امید معلم داده شد تا بعدا به دست خودش برسه.

جایزه بهترین تدوین هم به تیم دو نفره حسین جمشیدی و سجاد پهلوان زاده واسه فیلم لاتاری رسید که قبل از اینم در وایس تاده در غبار با همدیگه همکاری کرده بودن. اونا دونفری یه تندیس گرفتن و سر اینکه کی تندیس رو باید با خود ببره کمی کل کل داشتن.

بهترین بازیگر زن درام تلویزونی هم در کمال تعجب حاضران به رویا نونهالی واسه سریال شهرزاد رسید و ترانه علیدوستی و دیگه رقبای قدر در رقابت این بخش جا موندن.

ریحانه پارسا و سینا مهراد که این روزا با سریال پدر واسه مردم شناخته شدن روی سن اومدن و با تشویق شدید حضار روبرو شدن. ریحانه پارسا با استایل خاص خود و دست به جیب داشتن، برنده رو اعلام کرد و مهدی سلطانی واسه دریافت تندیس بهترین بازیگر مرد درام تلویزیونی روی صحنه اومد و جایزه خود رو به تموم گنده‌لات‌های با مرام تقدیم کرد.

بهترین موسیقی متن امسال هم رقابت سرسختی داشت که در آخر به سهراب پورناظری واسه ساخت موسیقی رگ خواب (با صدای همایون شجریان رسید.) و اتفاقا تندیس بهترین خواننده سال هم از اون همایون شجریان شد که بدیش اینه سفری کاری براش پیش اومده بود و رایان شجریان (داداش کوچکتر اون) جایزه رو گرفت. اون در بین دریافت جایزه از دعای مردم ایران واسه بهبودی پدرش تشکرد کرد و گفت که حال پدر خوبه و سلام گرم مردم رو حتما به اون می‌رساند. حضار در این جا با دعوت احسان کرمی از جا برخاستند و وایس تاده استاد آوازه خوان کشور رو تشویق کردن.

پس از اون امین تاریخ، اسطوره بازیگری کشورمون روی سن اومد و بهترین چهره تلویزیونی رو واسه دومین سال متوالی به مهران مدیری داد. زمان دادن این جایزه مصادف شده بود با لحظه آنتراکت و استراحت مردم و خود مدیری هم اعلام کرد که رفته بوده سیگار بکشه و به خاطر همین دیر روی صحنه اومد.

بهترین کارگردان تلویزیونی هم به حسن فتحی واسه ساخت سریال شهرزاد رسید و اون از همه عوامل این سریال تشکر کرد که در برابر حاشیه‌های پیش اومده ایستادگی کردن و آخرسر شهرزاد رو به پایانی خوش رساندند.

بهترین سریال جشنواره هجدهم که از دیدگاه آرای مردمی انتخاب شده بود به سریال پایتخت ۵ رسید و به جای اینکه تموم عوامل حاضر در سالن روی سن بیان، کارگردان این مجموعه جایزه رو گرفت و مثل تنابنده، نویسنده این اثر، نطق کوتاهی کرد که در اون از عوامل تشکر به میان اومده بود.

جایزه بهترین بازیگر مرد هم مثل تندیس قبلی به دو نفر باهم رسید: کوروش تهامی واسه رگ خواب و هادی حجازی فر واسه لاتاری. تهامی از همسر خودش تشکر کرد و گفت که: «زندگی بدون این زن براش سخته.»

حجازی فر هم از علاقه بیشتر از اندازه خودش به مجله دنیای تصویر در دوران جوونی گفت و خاشعانه اعلام کرد که : «الان در میان یکی از رویاهای جوونی‌اش وایس تاده.»

پرویز پور حسینی هم جایزه سومی رو از اون خود کرد که به وسیله جواد عزتی واسه بازی اون در قاتل اهلی داده شد و شاید فشار جواد طوسی، منتقد سینما و یکی از داوران امسال جشنواره که از عاشقان سینمایی کیمیایی‌ است باعث دادن این جایزه شد.
بعد از این جایزه نوبت به تندیس بهترین فیلمبردار رسید که مسعود سلامی واسه فیلم خفه‌گی اونو به خونه برد.

فریدون جیرانی روی سن اومد و با خاطراتی که از خودش و علی معلم تعریف کرد، اشک‌هاش جاری شد و گفت: «قبل از منتشر شدن شماره یه دنیای تصویر با اون دوستی دیرینه‌ای داشتم و یادم میاد واسه شماره اول با اون گفتگویی درباره شرایط سینمای اون زمان کردم.» اون نتونست بیشتر حرف هاش رو ادامه بده و با چشم‌های غم آلود همراه با مهتاب کرامتی (که جایزه رو به اون داده بود) صحنه رو ترک کرد.

در آخر جایزه بهترین فیلم از راه رسید و این جایزه به دو فیلم به شکل دو جایزه جدا از هم داده شد.
یه جایزه به اسم تندیس خاص هیات داوران به فیلم لاتاری اهدا شد که محمدحسین مهدویان اونو گرفت و در آخر هم جایزه بهترین فیلم به رگ خواب رسید و حمید نعمت‌الله تندیس خودشو از دستان احسان کرمی گرفت.

با در نظر گرفتن لیست جوایز امسال با کمی رکوردشکنی در تاریخ این جشنواره بیست ساله روبرو بودیم که اصلی‌ترین اونا به این دو مورد برمیگرده:  «رگ خواب» با ۶ جایزه بعد از «لیلا» (به کارگردانی داریوش مهرجویی) دومین فیلم پرافتخار تاریخ حافظ شد و مهران مدیری هم حال با ۶ جایزه در کنار اصغر فرهادی پرافتخارترین چهره تاریخ حافظه.

با وجود شعار حرف‌های خوب خوب زدن امید معلم، باید اعتراف کرد که در جشن حافظ امسال خبری از سرزندگی و طنز زیرپوستی اجرای جشن نبود و حتما هیچ داستان و ایده‌ای واسه طول مراسم نوشته نشده نبود.

احسان کرمی هم همونطور که خودش اعتراف کرد بیشتر به رهگذری می‌مانست که از ترس قیاس شدن با علی معلم، از اجرای جدی سرباز می‌زد و شاید بهتر بود مثل سال گذشته، مهران مدیری مجری‌گری مراسم رو برعهده می‌گرفت.

هجدهمین جشن دنیای تصویر (جشن حافظ) تموم شد و کیفیت اون برخلاف گفته بعضی حضار، پایین‌تر از گذشته بود و دادن جوایز به چند فیلم خاص، نشون می‌دهد که نامزد کردن دیگه کاندیداهای کمتر دیده شده در بخش‌های دیگه یه جور از سر باز کردنه و هنوزم اون نگاه متفاوتی که دایم از اون دم زده می‌شه، در جشن حافظ وجود نداره.

با اینحال جشن دنیای تصویر به خاطر تنها جشن بخش خصوصی سینمای کشور قابل احترامه و واسه اجرای بهتر و انتخاب‌های حرفه‌ای تر باید تا دوره بعدی صبر کرد.

این مقاله را هم بخوانید :
تکنیک های موثر پیاده روی برای کاهش وزن، بدون پرداخت هزینه و به روش مربیان حرفه ای